Biopsja nerki polega na pobraniu fragmentu tkanki i starannej jego analizie. Jest to procedura inwazyjna i nie zawsze konieczna. Przeprowadza się ją w przypadku nieprawidłowych wyników badań wskazujących na zaburzenia pracy nerek lub w celu potwierdzenia konkretnej diagnozy. Lekarz decyduje o wykonaniu biopsji nerek na podstawie wyników badań obrazowych, laboratoryjnych i klinicznych. Przed jej przeprowadzeniem z pacjentem omawiane są korzyści i ryzyka. Zabieg jest wykonywany
w kontrolowanych warunkach medycznych pod nadzorem specjalistów nefrologii lub chirurgii.
Czym jest biopsja nerek?
Biopsja nerek to medyczne badanie polegające na pobraniu małego fragmentu tkanki narządu w celu dokładnej analizy mikroskopowej. Jest to ważne narzędzie diagnostyczne, które pomaga ocenić strukturę nerek, wykryć ewentualne zmiany chorobowe oraz określić przyczynę problemów. Biopsja zazwyczaj jest wykonywana w szpitalu lub specjalistycznym ośrodku medycznym i kontrolowana za pomocą obrazowania, takiego jak ultrasonografia lub tomografia komputerowa.
Biopsja nerki jest stosunkowo bezpieczną procedurą, ale może wiązać się z pewnym ryzykiem (krwawienie, infekcja, ból czy krwiak po biopsji nerki). Powikłania są rzadkie
i niegroźne, a korzyści z uzyskania dokładnej diagnozy zazwyczaj przeważają nad potencjalnymi zagrożeniami.
Biopsja nerki – ile trwa i jak wygląda zabieg?
Przed zabiegiem pacjent może być poproszony o podpisanie świadomej zgody na przeprowadzenie procedury. Konieczne są również aktualne badania krwi wykonane pod kątem oceny funkcji nerek. Zazwyczaj przeprowadzany jest też wywiad lekarski z pacjentem. Niezbędne jest podanie listy przyjmowanych leków, w szczególności przeciwzakrzepowych.
Podczas biopsji nerki pacjent znajduje się na stole operacyjnym, a obszar okołonerkowy jest dokładnie oczyszczany i znieczulany miejscowo. Lekarz kieruje igłę (najczęściej cienką igłę biopsyjną) pod kontrolą obrazowania (najczęściej USG) w kierunku nerki. Po osiągnięciu docelowego obszaru pobiera małą próbkę tkanki za pomocą igły. Próba może być pobrana
z jednej lub z obu nerek, w zależności od potrzeb diagnostycznych.
Cały zabieg biopsji nerek trwa zazwyczaj od około 30 minut do godziny (zależnie od stopnia skomplikowania danego przypadku i liczby próbek, które są pobierane). Po jego zakończeniu pacjent pozostaje pod obserwacją przez kilka godzin, aby można było monitorować ewentualne krwawienie lub inne możliwe komplikacje. Po upływie tego czasu chory może być wypisany do domu. Zazwyczaj można wrócić do normalnych aktywności
w ciągu kilku dni po zabiegu. Wyniki biopsji nerek są analizowane przez patologa, który ocenia tkankę narządu pod mikroskopem.
Biopsja nerki – wskazania
Najczęściej wskazaniem do biopsji nerki są nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych (podwyższony poziom kreatyniny we krwi, co może sugerować problemy z funkcją nerek oraz obecność białka w moczu, która wskazuje na uszkodzenie nerek). Badanie to jest również niezbędne w zaburzeniach czynnościowych narządu. Obejmują one między innymi stany zapalne i przewlekłe choroby nerek, w których istnieje podejrzenie zmian patologicznych w tkance narządu oraz niewydolność nerek. Biopsja pomaga ustalić przyczyny niewydolności.
W niektórych przypadkach biopsja wykonywana jest w celu oceny postępów choroby i dostosowania leczenia. W przypadku raka nerki biopsja jest badaniem potwierdzającym diagnozę i służącym do określenia rodzaju nowotworu. Jest ona również niezbędna dla monitorowania zdrowia przeszczepionych nerek i wykrywania ewentualnych odrzutów.
Przeciwwskazania do biopsji nerki
Jeśli pacjent ma skłonność do krwawień lub problemy z krzepnięciem krwi (hemofilia), biopsja nerki może zwiększyć ryzyko krwawienia i powikłań. Jest ona ryzykowna również u pacjentów, którzy mają tylko jedną zdrową nerkę lub znaczną niewydolność nerek. W tych przypadkach zazwyczaj nie jest przeprowadzana. Przeciwwskazaniem do jej wykonania jest również ciąża, infekcje dróg moczowych, poważne nadciśnienie tętnicze. Rezygnuje się z tej procedury także w przypadku pacjentów z anatomią nerek, która utrudnia bezpieczne pobranie próbki tkanki.
Zalecenia po biopsji nerki
Po biopsji nerek pacjent jest zazwyczaj obserwowany przez kilka godzin lub dłużej. Po powrocie do domu musi on unikać wysiłku fizycznego. Nie można też podnosić ciężkich przedmiotów. Zaleca się kilkudniowy odpoczynek. Niezbędne jest picie odpowiedniej ilości wody niegazowanej. Nawodnienie zapobiega tworzeniu się skrzepów krwi i poprawia pracę nerek. W okresie po biopsji może być konieczne unikanie leków przeciwzakrzepowych lub zmniejszenie ich dawki na jakiś czas (zgodnie z decyzją lekarza). Pacjent powinien monitorować swoje samopoczucie i obserwować ewentualne objawy, takie jak krwawienie z miejsca biopsji, ból, obrzęk czy gorączka. W przypadku pojawienia się niepokojących symptomów należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. W okresie kilku dni po biopsji ważne jest zachowanie higieny miejsca wkłucia. Zazwyczaj jest ono zakryte niewielkim opatrunkiem, który należy regularnie zmieniać. W tym czasie trzeba unikać gorących kąpieli i sauny, aby zapobiec rozszerzeniu naczyń krwionośnych.
Czytaj także: