Przylepce medyczne – rodzaje i zastosowanie

Przylepiec opatrunkowy, znany powszechnie jako plaster bez opatrunku, to podstawowe wyposażenie każdej domowej apteczki, a także profesjonalnych placówek medycznych. Służy do mocowania opatrunków, jak również różnego rodzaju drenów, cewników, sond
i innych instrumentów medycznych. Jakie przylepce są do wyboru i kiedy stosować poszczególne plastry?

Plaster bez opatrunku, czyli przylepiec, to zazwyczaj plaster w rolce (o różnych szerokościach). Aplikując go, odrywa lub odcina się kawałek dokładnie takiej długości, jaka jest w danym przypadku potrzebna. Z jednej strony przylepiec pokryty jest hipoalergicznym klejem, dzięki czemu nie wywołuje on reakcji alergicznych, z drugiej – często zabezpieczony warstwą hydrofobową, która chroni przytrzymywany opatrunek (i ranę) przed wilgocią
i brudem. Plastry tego typu mogą być wykonane z różnych materiałów (plastry włókninowe, foliowe, jedwabne, wiskozowe lub inne) i mieć różne właściwości (jak na przykład plaster hipoalergiczny, przylepiec wodoodporny, elastyczny, transparentny, sterylny...). Dostępne są najczęściej w kolorze białym lub w odcieniu cielistym. Używa się ich przede wszystkim do przytrzymywania kompresów i nieprzylepnych opatrunków na ranie oraz do stabilnego mocowania w/przy ciele pacjentów wszelkiego rodzaju drenów, cewników, sond, a nawet niewielkiej aparatury medycznej.

Przylepce włókninowe to najpopularniejszy rodzaj przylepców, wykonany z miękkiego, delikatnego włókna lub z mieszanki takich włókien. Plaster z włókniny dobrze przylega do skóry, ale jednocześnie – w razie konieczności – daje się w miarę bezboleśnie z niej usunąć. Plastry z rolki szerokiej mogą pokrywać cały opatrunek, te węższe trzymać go w kilku miejscach. Włókninowy przylepiec jest przyjazny dla skóry, „oddychający” i łatwy w aplikacji. Stosuje się go najczęściej do przytrzymywania lekkich i stosunkowo niedużych opatrunków, u osób podatnych na uczulenia, jak również do mocowania instrumentów medycznych (jak na przykład sondy) na szczególnie wrażliwych częściach ciała.

Plaster wiskozowy jest przylepcem komfortowym dla użytkownika. To opcja wygodna
w noszeniu i dość odporna na uszkodzenia, często stosowana przy opatrywaniu najtrudniej dostępnych miejsc na ciele i mocowaniu większych opatrunków lub drenów czy innych akcesoriów medycznych. Plastry tkaninowe są paroprzepuszczalne i dość elastyczne. Pozwalają skórze swobodnie oddychać, nie ograniczają ruchów i doskonale trzymają się nawet w zgięciach łokci, kolan, pod pachami czy w pachwinach.

Przylepce wykonane z syntetycznego jedwabiu zalecane są przede wszystkim osobom
o wrażliwej skórze. To plastry delikatne i „oddychające” – nie wywołują podrażnień,
a naniesiony paskami klej ułatwia ich zdejmowanie. Nadają się zarówno do przytrzymywania opatrunków, jak i mocowania cewników czy kaniul. Tkanina jest odpowiednio zabezpieczona przed strzępieniem się. Po zewnętrznej stronie jest zaimpregnowana, dzięki czemu zabezpiecza opatrunek przed wilgocią.

Przezroczysty plaster foliowy to najlepsza opcja do mocowania wszelkiego rodzaju cewników czy sond w tych przypadkach, w których konieczna jest ich stała obserwacja. Bez odklejania przylepca, dzięki jego transparentności, doskonale widać miejsce, w którym kaniula czy inna rurka wprowadzona jest do ciała pacjenta. Plastry z folii mają zwykle porowatą powierzchnię. Łatwo je dzielić zarówno po długości, jak i szerokości. Pozwalają skórze oddychać, nie wywołują podrażnień. Chronią przed zabrudzeniami i wilgocią. Dobrze się trzymają i bezproblemowo się je zdejmuje.

Przylepce z elastycznej włókniny pokrywają zwykle całą powierzchnię przytrzymywanego opatrunku i wykorzystywane są najczęściej do opatrywania zaokrąglonych czy stożkowatych części ciała. Idealnie sprawdzają się w okolicy stawów, gdzie często mocuje
i stabilizuje się za ich pomocą sondy, cewniki czy wenflony (kaniule). Plaster elastyczny nie krępuje ruchów oraz zachowuje naturalne funkcje skóry, przepuszczając powietrze i parę wodną. Jest wygodny w noszeniu i aplikacji.

Plasterki do nieinwazyjnego zamykania ran ciętych, zwane potocznie stripami, to sterylne przylepce zastępujące szwy. Niewielkie rany lub chirurgiczne nacięcia można dzięki takim plastrom zamknąć bez konieczności szycia. Używają ich przede wszystkim medycy (niekiedy także w połączeniu z chirurgicznymi zszywkami), ale stripy można nabyć w każdej aptece i zastosować w razie potrzeby samodzielnie – ich aplikacja jest łatwa. To cienkie paski włókniny, które przykleja się prostopadle do cięcia, aby zbliżyć do siebie i ustabilizować brzegi rany oraz zniwelować ryzyko powstania blizny. Plasterki nie podrażniają skóry, pozwalają jej swobodnie oddychać. Cechuje je bardzo dobra przyczepność i dyskretny wygląd. Uwaga! Samodzielne zamknięcie rany tego typu plasterkami wymaga dokładnej oceny czystości łożyska rany. Zbliżenie jej brzegów do siebie w przypadku występowania jakiegoś zanieczyszczenia (piasek, kurz...) prowadzi bowiem do stanu zapalnego i dalszych potencjalnych powikłań.

Dowiedz się więcej o rodzajach opatrunków i przeczytaj też jakich przylepców użyć do podtrzymywania opatrunków.