Uroflowmetria – badanie przepływu moczu

Badanie uroflowmetryczne jest nieinwazyjnym badaniem cewkowego przepływu moczu wykorzystywanym w diagnozowaniu problemów z opróżnianiem pęcherza. Jak wygląda uroflowmetria, jak się do niej przygotować i jak interpretować wyniki?

Uroflowmetria jest nieinwazyjną częścią badania urodynamicznego, która polega na ocenie prawidłowości mikcji. Pomiar różnych parametrów przepływu moczu pozwala lekarzowi diagnozować niektóre zaburzenia urologiczne. Wskazaniami do wykonania takiego badania mogą być między innymi: niecałkowite opróżnianie pęcherza, nietrzymanie moczu, parcia naglące, częstomocz, trudności z oddawaniem moczu.

Badanie uroflowmetryczne to badanie przepływu moczu. Zadaniem pacjenta jest po prostu opróżnienie pęcherza. Osoba przeprowadzająca test musi natomiast dokonać w tym czasie pomiarów mikcji. Istotnymi wskaźnikami są ilość oddanego moczu oraz szybkość jego oddawania (w tym ilość wydalana w ciągu jednej sekundy). Pomiary wykonuje się przy pomocy uroflometru, do którego pacjent oddaje mocz. Największym wyzwaniem w przypadku uroflowmetrii jest zapewnienie badanej osobie warunków jak najbardziej zbliżonych do warunków naturalnej mikcji, co ma dość znaczący wpływ na wyniki badania.

Tego badania nie należy się obawiać. Jest proste, nieinwazyjne, nie boli i nie grozi żadnymi powikłaniami. Nie ma żadnych przeciwwskazań do jego przeprowadzenia. Uroflowmetrię wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych – nie wymaga ona pobytu w szpitalu. Pacjent stawia się na badanie z (najlepiej maksymalnie) wypełnionym pęcherzem. Nie powinno się go opróżniać przez kilka (jakieś dwie, trzy do czterech) godzin przed badaniem. Aby było ono miarodajne, należy do przepływomierza (czyli uroflowmetru) oddać co najmniej 150 ml moczu. Mikcja następuje oczywiście w warunkach intymnych – nie ma przy tym osoby przeprowadzającej badanie. Wszystkie konieczne pomiary zbiera uroflowmetr, po czym są one poddawane komputerowej analizie, w wyniku której powstają wykresy (tak zwane krzywe mikcyjne) obrazujące przepływ moczu. Obsługa przepływomierza nie jest skomplikowana, ale każdy pacjent jest odpowiednio instruowany przed badaniem. Całość badania uroflowmetrycznego trwa maksymalnie kilkanaście minut. Wyniki dostępne są praktycznie od razu, ale ich interpretacja należy do lekarza – urologa, który na tej podstawie stawia diagnozę i podejmuje decyzje o dalszym postępowaniu medycznym.

Jeśli wyniki uroflowmetrii są powtarzalne u danego pacjenta, oznacza to, że badanie zostało wykonane prawidłowo. Wspomniane wcześniej krzywe mikcyjne mogą wyglądać różnie u różnych osób, co nie oznacza, że są nieprawidłowe. Nie ma jednej normy dla wszystkich – zmieniają się one na przykład zależnie od wieku czy płci badanej osoby. Uśredniając, można (ostrożnie) przyjąć, że u zdrowej osoby dorosłej przed 40 rokiem życia prawidłowy przepływ moczu to około 20-30 ml/s (mililitrów na sekundę), jednak jest od tego wiele wyjątków.

Wyniki badania uroflowmetrycznego przedstawione są w formie wykresu. Na osi poziomej jest czas (w sekundach), na pionowej natomiast przepływ moczu (w mililitrach na sekundę). Zmierzone podczas badania parametry i kształt krzywej mikcyjnej wskazują na określone zaburzenia i ich przyczyny.

• Przepływ obniżony (spowolniony w stosunku do normy) – wydłużony czas oddawania moczu. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być zarówno przeszkoda podpęcherzowa utrudniająca przepływ (co ma często miejsce przykładowo w przebiegu kamicy), jak i osłabione mięsnie wypieracza. Jeśli krzywa przepływu jest płaska (wydłużony czas mikcji i niski przepływ maksymalny), wskazuje na istotne zwężenie występujące w dolnych drogach moczowych. To również charakterystyczny wynik u pacjentów z nietrzymaniem moczu po prostatektomii.
• Przepływ przyspieszony (szybsza w stosunku do normy mikcja) – szybkie oddawanie moczu. Efekt obserwowany między innymi w przypadku nadreaktywności wypieracza, a także u pacjentów z obniżonym oporem cewkowym.

• badanie moczu – proste, nieinwazyjne i wiele mówiące ➜
• cystografia – na czym polega i jak wygląda badanie ➜
• cystoskopia – badanie pęcherza przez cewkę moczową ➜
• posiew moczu – co wykrywa, ile trwa, jak się przygotować ➜
• diagnostyka nietrzymania moczu ➜

Źródła:

• http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?2502
• https://wylecz.to/uklad-moczowo-plciowy/nietrzymanie-moczu-u-mezczyzn-a-choroby-prostaty/