Osoby cierpiące na cukrzycę typu drugiego, z powodu przebiegu choroby, borykają się z utrudnionym gojeniem ran, które z czasem może prowadzić do zespołu stopy cukrzycowej i w najgorszym przypadku do amputacji części kończyny. Przewlekłość procesów gojenia wynika u takich osób z zaburzeń krążenia i metabolizmu komórkowego oraz nieprawidłowości w układzie nerwowym i odpornościowym, które są efektem spustoszeń czynionych w organizmie przez tak zwaną niewyrównaną cukrzycę. Co dokładnie się dzieje?
Zaczyna się od tego, że cukrzyca, a konkretnie permanentnie wysoki poziom cukru we krwi, uszkadza nerwy (prowadząc do neuropatii cukrzycowej). Objawia się to między innymi drętwieniem palców oraz upośledzeniem czucia. Nie czując bólu, diabetycy łatwo się ranią – najczęściej dochodzi do zranień w obrębie stóp i kostek (na przykład na skutek noszenia niewygodnych, uciskających czy obcierających stopy butów). Już w pierwszej fazie gojenia powinien zadziałać układ immunologiczny, który w tej sytuacji odpowiada za oczyszczenie rany ze zniszczonych i martwych tkanek oraz drobnoustrojów, ale komórki odpornościowe u cukrzyków nie działają prawidłowo, więc faza zapalna gojenia takiej rany cukrzycowej na nodze się wydłuża. Zaburzone są też kolejne etapy gojenia – fazy naprawcze i regeneracja, przy których niezbędne są tlen i budulec dostarczane do łożyska rany naczyniami włosowatymi wraz z krwią. Niestety w przebiegu cukrzycy – szczególnie cukrzycy nieleczonej – układ krwionośny również nie działa tak, jak powinien. W tętnicach szybciej tworzą się blaszki miażdżycowe, co spowalnia i utrudnia przepływ krwi, więc jej dopływ do dystalnych części ciała jest zaburzony. Źle ukrwiona kończyna to poważne zaburzenie procesu gojenia i znacznie zwiększone ryzyko infekcji i rozwoju zakażenia rany cukrzycowej. Nie pomaga też zła kondycja skóry u diabetyków – zazwyczaj jest ona sucha, nieelastyczna, źle odżywiona (z powodu słabego ukrwienia). Dodatkowo, kończyny dolne są podatne na obrzęki z powodu zaburzonej gospodarki wodnej organizmu, która również jest charakterystyczna u cukrzyków, a to także utrudnia gojenie ran cukrzycowych na nogach.
Zobacz też:
dlaczego rany się nie goją oraz cztery przeszkody w procesie gojenia ran przewlekłych.