Rany cukrzycowe
– jak cukrzyca wpływa na gojenie

Wśród podstawowych rodzajów ran przewlekłych, obok żylnych bądź tętniczych owrzodzeń goleni oraz odleżyn, wyróżnia się tak zwane rany cukrzycowe na nogach. To trudno gojące, powikłane owrzodzenia występujące w przebiegu cukrzycy. Jak choroba wpływa na gojenie się ran u diabetyków i w jaki sposób należy takie rany cukrzycowe traktować?

Leczenie ran cukrzycowych jest trudne i nie zawsze kończy się sukcesem. Wymaga cierpliwości, regularności, delikatności, ustabilizowania i stałego kontrolowania poziomu cukru we krwi, bo to zaburzenie jest głównym czynnikiem utrudniającym gojenie, oraz oczywiście odpowiednich opatrunków na rany cukrzycowe.

Osoby cierpiące na cukrzycę typu drugiego, z powodu przebiegu choroby, borykają się z utrudnionym gojeniem ran, które z czasem może prowadzić do zespołu stopy cukrzycowej i w najgorszym przypadku do amputacji części kończyny. Przewlekłość procesów gojenia wynika u takich osób z zaburzeń krążenia i metabolizmu komórkowego oraz nieprawidłowości w układzie nerwowym i odpornościowym, które są efektem spustoszeń czynionych w organizmie przez tak zwaną niewyrównaną cukrzycę. Co dokładnie się dzieje?

Zaczyna się od tego, że cukrzyca, a konkretnie permanentnie wysoki poziom cukru we krwi, uszkadza nerwy (prowadząc do neuropatii cukrzycowej). Objawia się to między innymi drętwieniem palców oraz upośledzeniem czucia. Nie czując bólu, diabetycy łatwo się ranią – najczęściej dochodzi do zranień w obrębie stóp i kostek (na przykład na skutek noszenia niewygodnych, uciskających czy obcierających stopy butów). Już w pierwszej fazie gojenia powinien zadziałać układ immunologiczny, który w tej sytuacji odpowiada za oczyszczenie rany ze zniszczonych i martwych tkanek oraz drobnoustrojów, ale komórki odpornościowe u cukrzyków nie działają prawidłowo, więc faza zapalna gojenia takiej rany cukrzycowej na nodze się wydłuża. Zaburzone są też kolejne etapy gojenia – fazy naprawcze i regeneracja, przy których niezbędne są tlen i budulec dostarczane do łożyska rany naczyniami włosowatymi wraz z krwią. Niestety w przebiegu cukrzycy – szczególnie cukrzycy nieleczonej – układ krwionośny również nie działa tak, jak powinien. W tętnicach szybciej tworzą się blaszki miażdżycowe, co spowalnia i utrudnia przepływ krwi, więc jej dopływ do dystalnych części ciała jest zaburzony. Źle ukrwiona kończyna to poważne zaburzenie procesu gojenia i znacznie zwiększone ryzyko infekcji i rozwoju zakażenia rany cukrzycowej. Nie pomaga też zła kondycja skóry u diabetyków – zazwyczaj jest ona sucha, nieelastyczna, źle odżywiona (z powodu słabego ukrwienia). Dodatkowo, kończyny dolne są podatne na obrzęki z powodu zaburzonej gospodarki wodnej organizmu, która również jest charakterystyczna u cukrzyków, a to także utrudnia gojenie ran cukrzycowych na nogach.

Zobacz też:
dlaczego rany się nie goją oraz cztery przeszkody w procesie gojenia ran przewlekłych.

Każda rana cukrzycowa musi być odpowiednio zaopatrzona – niezbędne jest zachowanie wysokiego stopnia higieny i delikatne traktowanie zranionego miejsca (należy unikać jakiegokolwiek ucisku, bo to dodatkowo utrudnia krążenie krwi). W leczeniu ran cukrzycowych bardzo istotne jest leczenie samej cukrzycy – trzeba ustabilizować poziom cukru w organizmie i stale go kontrolować, by utrzymywać w normie. Dobrze także trzymać rękę na pulsie, jeśli chodzi o poziom cholesterolu i oczywiście monitorować ciśnienie tętnicze krwi, by w razie konieczności wyrównać je odpowiednimi lekami. Równolegle do tego wszystkiego stosuje się specjalistyczne opatrunki na rany cukrzycowe. To produkty, które – zależnie od stanu danej rany – wspomagają jej oczyszczanie lub na przykład proces naskórkowania, tworząc sprzyjające temu środowisko w łożysku rany.

Jednym z polecanych w przypadku ran cukrzycowych opatrunków jest HydroTac (ewentualnie HydroTac Comfort) – opatrunek piankowy z hydrożelem. Sprawdza się zarówno na ranach sączących, jak i suchych – w końcowej fazie gojenia. Miękka i elastyczna pianka poliuretanowa chroni ranę przed uciskiem, doskonale dopasowując się do kształtu opatrzonego miejsca, i wchłania wysięk, a warstwa hydrożelowa zapewnia, konieczne w wilgotnej terapii ran, nawilżenie.

W przypadku przewlekłych ran cukrzycowych, do ich czyszczenia, zalecane są natomiast opatrunki z rodziny HydroClean. To produkty płucząco-absorpcyjne, które likwidują przeszkody w procesie gojenia się rany. Wchłaniają i wiążą w swojej strukturze wysięk z rany, gwarantują jej optymalny poziom wilgoci, redukują nadaktywność bakteryjną w łożysku rany i przywracają pożądaną równowagę biochemiczną w jej środowisku, co sprzyja procesom regeneracyjnym.

Zobacz też:
jak przebiega proces gojenia rany i w czym pomaga opatrunek oraz jak przyspieszyć gojenie ran.