Popuszczanie moczu po porodzie – przyczyny zjawiska
i leczenie problemu

Nietrzymanie moczu w połogu oraz po jego zakończeniu to bardzo częste zjawisko, dotykające naprawdę wiele kobiet i przyczyniające się nie tylko do kłopotliwych sytuacji, ale również do spadku nastroju, wstydu oraz złego samopoczucia, a nierzadko też do rozwoju dodatkowych objawów, takich jak swędzenie w miejscach intymnych, a nawet infekcje. Popuszczanie moczu po porodzie jest normalnym symptomem, jednak – wbrew wielu obiegowym opiniom – można z nim walczyć i całkowicie je zniwelować, przywracając prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego do stanu sprzed ciąży i porodu. Możliwe jest zarówno nietrzymanie moczu po cięciu cesarskim, jak i nietrzymanie moczu po porodzie naturalnym, dlatego warto, aby każda kobieta – już
w trakcie ciąży – zadbała o mięśnie dna miednicy, a po urodzeniu dziecka udała się do fizjoterapeuty proginekologicznego, który poprowadzi rehabilitację po porodzie. Jak walczyć z nietrzymaniem moczu po porodzie, kiedy rozpocząć wykonywanie ćwiczeń oraz jak zmienić nawyki, by wzmacniać mięśnie dna miednicy na co dzień bez ich obciążania? Oto sposoby na poporodowe nietrzymanie moczu!

Procesy, które wpływają na nietrzymanie moczu po porodzie rozpoczynają się już w ciąży i powiązane są przede wszystkim z powiększającą się macicą, wzrostem masy ciała dziecka, a co za tym idzie – ze zwiększonym obciążeniem mięśni dna miednicy. Są to fizjologiczne czynniki, których niestety nie da się uniknąć i właśnie dlatego warto dbać o tę konkretną partię mięśni jeszcze przed ciążą oraz w jej trakcie.

Oprócz powyższych czynników, do osłabienia mięśni dna miednicy odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie pęcherza moczowego przyczynia się także sam poród. Wiele kobiet zastanawia się, czy nietrzymanie moczu po porodzie naturalnym zdarza się tak samo często, jak nietrzymanie moczu po cięciu cesarskim. Odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna: inkontynencja może nastąpić po obu typach porodu, ponieważ zarówno poród naturalny, jak i cesarskie cięcie obciążają dno miednicy, choć w nieco inny sposób. Przy porodzie fizjologicznym wytwarza się ciśnienie oraz ucisk na struktury położone w miednicy mniejszej, natomiast przy „cesarce” przecinane są między innym mięśnie położone nieco powyżej wzgórka łonowego, na skutek czego także dochodzi do ich osłabienia.

W większości przypadków poporodowe nietrzymanie moczu przybiera postać wysiłkową – w praktyce oznacza to, że wyciekanie moczu zdarza się najczęściej podczas sytuacji angażujących do pracy zarówno mięśnie dna miednicy, jak i tłocznię brzuszną, a to następuje z kolei przy wzroście ciśnienia w jamie brzusznej. Są to takie okoliczności, jak:

• podnoszenie i odkładanie nowonarodzonego dziecka;
• dźwiganie, przekładanie przedmiotów;
• parcie na stolec oraz parcie na wydalenie moczu;
• kichanie, kaszel, śmiech, podnoszenie się z pozycji leżącej;
• aktywność fizyczna, w tym skakanie, bieganie, skłony w leżeniu do klatki piersiowej („brzuszki”).

Ilość wyciekającego moczu zależy od stanu mięśni dna miednicy oraz od wypełnienia pęcherza – u każdej kobiety wyciek może być inny, dlatego porównywanie swoich dolegliwości po porodzie z innymi osobami nie ma większego sensu, a może dodatkowo źle wpłynąć na samopoczucie.

Nietrzymanie moczu w połogu oraz w późniejszym okresie po porodzie można skutecznie leczyć – służą temu zarówno zabiegi i ćwiczenia u fizjoterapeuty uroginekologicznego, jak i zmiany wprowadzone w codziennych nawykach. Warto przy tym zaopatrzyć się w specjalne akcesoria dla osób z inkontynencją – w tym pieluchomajtki czy majtki chłonne lub wkładki, które skutecznie niwelują dyskomfort i zapewnią uczucie świeżości na długi czas. Przydadzą się one także podczas wykonywania ćwiczeń zaleconych przez fizjoterapeutę, ponieważ na samym początku taka aktywność może powodować dodatkowe wycieki moczu.

Rehabilitacja po porodzie powinna rozpocząć się w gabinecie fizjoterapeuty uroginekologicznego, który po dokładnym, szczegółowym wywiadzie oraz ewentualnie zleceniu i interpretacji badań, może przystąpić do wykonywania z pacjentką określonych ćwiczeń, wskazania jej terapii domowej (którą może wykonywać samodzielnie), a także nauki właściwych nawyków toaletowych oraz codziennych – przy ćwiczeniu czy wykonywaniu codziennych czynności, takich jak wstawanie z łóżka, podnoszenie dziecka lub ciężkich przedmiotów. Po pierwszych spotkaniach zazwyczaj kontynuuje się wizyty kontrolne, podczas których specjalista weryfikuje postępy w rehabilitacji mięśni dna miednicy i ich powrotu do pełnej sprawności.

Warto tutaj dodać, że pierwsza wizyta u urofizjoterapeuty proginekologicznego może odbyć się już w połogu, jednak pełen zakres ćwiczeń będzie prawdopodobnie zlecony po jego zakończeniu, ponieważ bardziej intensywne formy wysiłku fizycznego nie są wskazane w okresie gojenia (zwłaszcza po cesarskim cięciu czy nacięciu krocza – jeśli takie zdarzenia miały miejsce).