To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
W pierwszej pomocy przy podtopieniu najważniejsze jest błyskawiczne podjęcie działań - HARTMANN Polska

Pierwsza pomoc przy podtopieniu

18.10.2022

Według danych WHO, co roku ginie poprzez utonięcie około 450 tys. osób na świecie. W Polsce to najczęściej dzieci i młodzi mężczyźni. Wiele z tych osób być może udałoby się uratować, gdyby pierwsza pomoc udzielona była sprawnie i prawidłowo. Jak to powinno wyglądać?

Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach, w tym także pierwsza pomoc przy podtopieniu, musi być udzielona jak najszybciej. Czas ma tu kluczowe znaczenie – jest to dosłownie kwestia życia lub śmierci osoby podtopionej. Natychmiastowe działanie zwiększa szansę na przeżycie, choć rokowania zależą także od tego, co i jak długo działo się w wodzie. Znaczenie ma czas tonięcia, temperatura i stan zanieczyszczenia wody, a także ewentualne urazy (jak przy skokach na głowę).

Zasady udzielania pierwszej pomocy osobie tonącej
– w wodzie

W przypadku zauważenia, że ktoś tonie, należy natychmiast wezwać pomoc – jeśli to zorganizowane kąpielisko, alarmuje się oczywiście ratowników, w każdej innej sytuacji dzwoni się na numer 112 oraz woła na pomoc osoby znajdujące się w pobliżu. Jak najszybciej należy podjąć też akcję ratunkową. Zależnie od sytuacji i możliwości, może to być podanie tonącemu czegoś, co pomoże mu utrzymać się na powierzchni wody (piłka, gałąź, lina...) lub – jeśli znajduje się daleko od brzegu – podpłynięcie do niego – najlepiej nie wpław. Jeżeli nie ma innej opcji i samemu podpływa się do osoby tonącej, należy to zrobić od tyłu i nie zbliżać się do niej bardziej niż na wyciągnięcie ramion. Osoby tonące są w stanie paniki, zachowują się nieracjonalnie, nie ma z nimi normalnego kontaktu, przez co bywają niebezpieczne dla kogoś, kto je ratuje – bywa, że pociągają za sobą innych na dno. Ratunek musi więc być przeprowadzony w sposób zapewniający bezpieczeństwo także osobie ratującej, aby cała akcja była skuteczna. Niebezpiecznie jest robić to w pojedynkę, a nie należy tego robić w ogóle, jeśli nie ma się wystarczających umiejętności pływackich. W takiej sytuacji trzeba, czekając na fachową pomoc, obserwować z brzegu to, co dzieje się w wodzie i dokładnie zapamiętać miejsce, w którym ktoś tonie, aby wskazać je ratownikom. Udzielanie pierwszej pomocy tonącemu jeszcze przed wydobyciem go z wody wymaga specjalnych kompetencji. Lepiej więc jak najszybciej przyholować go do brzegu i już na lądzie przystąpić do ewentualnej resuscytacji.

Jak udzielić pierwszej pomocy osobie podtopionej
– na brzegu

Podtopienie może mieć różne objawy i to w zależności od nich podejmuje się określone działania w ramach pierwszej pomocy. U poszkodowanych, którzy są przytomni można zaobserwować między innymi splątanie, senność, duszność czy silny kaszel. U innych stwierdza się utratę przytomności, bezdech, zasinienie czy zaburzenia rytmu serca. Dodatkowo mogą występować też urazy kręgosłupa.

  • Jeśli osoba wyciągnięta z wody jest przytomna, sprawdza się tylko, czy normalnie oddycha i reaguje, czy jest w kontakcie. Trzeba ją uspokoić, ułożyć w bezpiecznym miejscu – na boku i okryć, aby nie doszło do wstrząsu. W oczekiwaniu na pomoc medyczną, należy poszkodowanego (lub poszkodowaną) cały czas obserwować.
  • Przy podejrzeniu, że w wodzie mogło dojśćdo urazu kręgosłupa, trzeba koniecznie zabezpieczyć odcinek szyjny – najlepiej zrobić to przy pomocy kołnierza ortopedycznego. Jeśli się nim nie dysponuje w takiej chwili, unieruchamia się tę część kręgosłupa tym, co ma się pod ręką – choćby zrolowanymi ręcznikami.
  • W przypadku podtopienia z utratą przytomności pierwsza pomoc skupia się na weryfikacji podstawowych czynności życiowych, sprawdzeniu drożności dróg oddechowych i przeprowadzeniu resuscytacji wedle ogólnie przyjętych zasad udzielania pierwszej pomocy.
  1. Najpierw należy podtopioną osobę ułożyć na plecach i sprawdzić jej reakcje, potrząsając ją za ramiona i mówiąc do niej. Jeśli nie reaguje, przystępuje się do sprawdzenia oddechu.
  2. Na początku – drożność dróg oddechowych. Trzeba zajrzeć do ust i usunąć z nich ewentualne przeszkody. Potem odchylić głowę ratowanej osoby do tyłu, zbliżyć swoją twarz do jej twarzy i nasłuchiwać oraz obserwować jednocześnie klatkę piersiową. Jeżeli przez 10 sekund nie słyszy się i nie wyczuwa się oddechu na własnym policzku oraz nie widzi ruchu klatki piersiowej, należy rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.
  3. Zaczyna się od 5 wdechów ratowniczych (najlepiej wykonywanych przy użyciu specjalnej maseczki), choć można je też pominąć, po czym przechodzi do masażu serca poprzez uciskanie splecionymi dłońmi klatki piersiowej w dolnej części mostka (30 razy w tempie 100 na minutę, na głębokość 5-6 cm). Potem 2 wdechy i ponownie 30 uciśnięć. Akcji nie przerywa się aż do chwili pojawienia się samodzielnego oddechu u podtopionej osoby lub do momentu przybycia na miejsce fachowej pomocy medycznej.
  4. Po przywróceniu oddechu osobie ratowanej (po odzyskaniu przytomności przez poszkodowanego czy poszkodowaną) najlepiej ułożyć ją w bezpiecznej pozycji bocznej, zapewnić ciepło i obserwować aż do momentu oddania jej pod opiekę medyków.

***

Przeczytaj też, jak udzielić pierwszej pomocy przy: oparzeniach, odmrożeniu, porażeniu prądem, krwotoku.

Akcesoria przydatne przy udzielaniu pierwszej pomocy w nagłych wypadkach (maseczki, rękawiczki jednorazowe, opatrunki, opaski i inne) można nabyć w aptece lub sklepie medycznym HARTMANN.

Źródło: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/pierwsza-pomoc-tonacemu