Szybka i skuteczna pierwsza pomoc przy otarciach naskórka

Jednym z opatrunków, które zdecydowanie warto mieć pod ręką – szczególnie w czasie letnich aktywności sportowych – jest hydrokoloidowy plaster na otarcia, pomocny między innymi przy zranionych łokciach czy kolanach. Na czym polega jego dobroczynne działanie w przypadku tego typu urazów?

Jazda na rolkach bez kompletu ochraniaczy, wypadek na rowerze, urazy podczas wspinaczki czy upadek w trakcie biegania, gry w piłkę albo uprawiania innej dyscypliny sportowej mogą skończyć się bolesnymi otarciami naskórka. To zwykle rany niezbyt głębokie, ale bywają problematyczne – między innymi ze względu na ich rozległość, nieregularny kształt, tkliwość skóry w miejscu uszkodzenia, wysięk, duże ryzyko zakażenia, powstania blizny etc. Wymagają zatem odpowiedniego zabezpieczenia i wsparcia w procesie gojenia. Rolę tę doskonale pełni plaster naotarcia. Przed założeniem opatrunku należy jednak koniecznie ranę oczyścić.

Otarcia to rany skóry powstające w efekcie jej „starcia” z szorstką, chropowatą powierzchnią. Uszkodzony zostaje naskórek (niekiedy także wierzchnia warstwa skóry właściwej), pojawia się wysięk surowiczy (zazwyczaj z domieszką krwi) i uczucie bólu. Mimo powierzchownego charakteru uszkodzenia, gdy dochodzi do takiego urazu, należy ranę bezzwłocznie umyć. Jest to szczególnie istotne wtedy (między innymi ze względu na ryzyko zarażenia tężcem), gdy miała ona kontakt z ziemią i gdy otarcie spowodowało (nawet niewielkie) krwawienie. Jeśli nie ma możliwości oczyszczenia rany specjalistycznym preparatem (lawaseptykiem), należy przynajmniej przemyć ją jałowym kompresem pod bieżącą wodą, by usunąć brud, ziemię, piasek i inne zanieczyszczenia. Jeżeli i taka opcja jest w danej chwili nieosiągalna, świeże otarcie – w ramach pierwszej pomocy – warto obficie polać choćby wodą mineralną z butelki. Potem – w momencie uzyskania dostępu do apteczki – ranę trzeba zdezynfekować jednym z ogólnodostępnych środków przeznaczonych do odkażania ran (ale koniecznie takim, który nie zawiera alkoholu), po czym jak najszybciej zabezpieczyć opatrunkiem hydrokoloidowym na otarcia.

W przypadku głębszych ubytków skóry i/lub tkwiących w niej zanieczyszczeń, których nie można z rany usunąć samodzielnie, trzeba oczywiście jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Specjalista oczyści ranę, zaaplikuje prawdopodobnie zastrzyk przeciwtężcowy oraz poleci dodatkowo środki farmakologiczne do stosowania zewnętrznego, o działaniu łagodzącym i antybakteryjnym (na przykład maść z ekstraktem z nagietka). Warto mieć na uwadze, że zaniedbane, nieodkażone otarcie, czy tym bardziej głębsza rana pozostawiona bez należytej opieki, może skutkować poważnymi powikłaniami.

Produkt na otarcia to samoprzylepny, sterylny plaster z opatrunkiem, szczególnie polecany do zaopatrywania otarć naskórka na łokciach i na kolanach. Dzięki hydrokoloidowej strukturze pochłania on wysięk z rany, zapewniając jej jednocześnie odpowiedni poziom nawilżenia i tak zwany efekt poduszki, która sprawia, że miejsce urazu jest odpowiednio amortyzowane i tym samym mniej wrażliwe na dotyk. Plaster natarcia, tworząc w ranie czyste, wilgotne środowisko, stymuluje prawidłowe gojenie i szybką regenerację naskórka, a do tego skutecznie uśmierza ból, który w miejscach takich, jak łokieć czy kolano, jest zwykle bardziej dotkliwy – na przykład ze względu na ich ruchomość. Zabezpiecza jednocześnie rany przed zanieczyszczeniami z zewnątrz. Zaopatrzenie otarcia przy pomocy takiego opatrunku znacząco zmniejsza ponadto ryzyko powstania blizny w miejscu urazu.

Opatrunki tego typu pod wpływem ciepła skóry i wysięku z rany zmieniają się w gęsty żel (karboksymetyloceluloza, pektyna, żelatyna), który idealnie przylega i wypełnia uszkodzone miejsca, zapewniając im wilgotne – optymalne dla gojenia środowisko i miękką warstwę amortyzacyjną.