14 maja – Dzień Opiekuna Medycznego

Każdego roku, 14 maja, obchodzimy wyjątkowe święto – Ogólnopolski Dzień Opiekuna Medycznego. Został on ustanowiony w 2007 roku, z inicjatywy Ministerstwa Zdrowia, w celu uhonorowania trudu i wysiłku, jaki opiekunowie medyczni na co dzień wkładają w dbanie o zdrowie oraz kondycję swoich pacjentów – zwłaszcza osób starszych, samotnych, wymagających wsparcia, obserwacji oraz ewentualnych interwencji medycznych. Do obowiązków tak wykwalifikowanych osób często zalicza się również opieka nad pacjentem z nietrzymaniem moczu – zwłaszcza, jeśli chodzi o pacjentów w szpitalach, pacjentów leżących czy tych przebywających w domach opieki. Obecnie coraz częściej polscy opiekunowie wyjeżdżają również za granicę, by tam oferować swoje usługi seniorom i innym potrzebującym osobom. Kim jest opiekun medyczny? Skąd wziął się ten zawód i w jaki sposób się go zdobywa? Jakie są kwalifikacje opiekuna medycznego?

Odpowiedzi na te pytania znajdziecie poniżej. Zapraszamy do lektury.

Opiekun medyczny to osoba, która na co dzień zajmuje się zaspokajaniem szerokiego wachlarza potrzeb pacjentów – od biologicznych i medycznych, aż po społeczne. Należy podkreślić, że opiekun medyczny należy do grona zawodów medycznych, podobnie jak choćby zawód lekarza, farmaceuty, fizjoterapeuty, felczera, pielęgniarki i innych. Podlega również konkretnym regulacjom, zgodnym z zapisami ustawy o niektórych zawodach medycznych.

Opiekun medyczny uzyskuje swój tytuł po zrealizowaniu konkretnej ścieżki kształcenia. Odbywa się ona wyłącznie w szkołach policealnych, stacjonarnie i trwa trzy semestry (taki tryb obowiązuje od 2021 roku – wcześniej kształcenie opiekunów medycznych odbywało się również w ramach tak zwanych Kwalifikacyjnych Kursów Zawodowych). Ścieżka edukacji kończy się egzaminem zawodowym, przeprowadzanym przez jedną z Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych. Po pomyślnie zdanym egzaminie, dana osoba otrzymuje dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie opiekuna medycznego.

Jeśli wiadomo już, kim jest opiekun medyczny, warto również dowiedzieć się, jakie są jego kwalifikacje do sprawowania opieki nad pacjentami – w tym również nad pacjentami z nietrzymaniem moczu. Trzeba tutaj dodać, że osoba opiekuna medycznego łączy w swojej działalności kompetencje wykorzystywane zarówno w systemie ochrony zdrowia, jak i w systemie opieki społecznej.

Wśród kwalifikacji opiekuna medycznego można wyróżnić wszelkiego rodzaju wsparcie personelu medycznego, a więc asystowanie pielęgniarkom i lekarzom w wykonywaniu drobnych zabiegów, przygotowywanie, mycie i dezynfekcja narzędzi czy przygotowywanie opatrunków. Oprócz tego opiekun medyczny udziela wsparcia i odpowiada na potrzeby biologiczne pacjenta (karmienie, pomoc w załatwianiu potrzeb fizjologicznych), medyczne (zmiana opatrunków, kontakt pomiędzy pacjentem a lekarzem, wskazywanie na konieczność poszerzenia diagnostyki i wiele innych), a także społeczne (rozmowa, zwracanie uwagi na potrzeby psychiczne i psychologiczne, kontaktowanie pacjenta z terapeutą lub psychiatrą, dotrzymywanie mu towarzystwa, aktywizacja intelektualna).

Zakres profesjonalnej opieki nad pacjentem z nietrzymaniem moczu wynika bezpośrednio z różnorodnych kompetencji, jakimi dysponują opiekunowie medyczni. Wśród nich warto wyróżnić oczywiście pielęgnację pacjenta w zakresie jego potrzeb fizjologicznych, a więc dobór, zakładanie i zmienianie zaopatrzenia higienicznego dla osób z inkontynencją, pielęgnacja skóry, zapobieganie odparzeniom i ogólne dbanie o jego dobrostan. Oprócz tego, w przypadku pacjentów z nietrzymaniem moczu, opiekun medyczny może z powodzeniem udzielać im wsparcia mentalnego, edukując na temat fizjologii ich przypadłości i sprawiając, że ich wstyd związany z inkontynencją staje się mniejszy. Dodatkowo z zakresu kompetencji opiekuna medycznego wynika również, że może on prowadzić działanie edukacyjne – zwłaszcza wśród pacjentów domów opieki i innych ośrodków – mające na celu profilaktykę nietrzymania moczu, wdrożenie systemu ćwiczeńmięśni dna miednicy oraz zdrowych nawyków (codziennych i toaletowych), zapobiegających lub łagodzących objawy inkontynencji.

Zobacz także:
produkty niezbędne do opieki nad osobą chorą leżącą